maandag 30 maart 2015

Wormenbak opzetten

Tekening Sülu
Wanneer je in een appartement of in een huis woont zonder tuin en het dus niet mogelijk is om een echte compostbak op te zetten is het toch nog mogelijk om je keukenafval om te laten zetten door compostwormen met behulp van een wormenbak. Je kunt die installeren op je balkon of in je garage. De wormen voelen zich in topconditie en doen hun werk het best tussen de 15ºC en 27ºC. Dus je zult een plaatsje moeten vinden waar de wormen zich goed in hun vel voelen zodat ze het gehele jaar je keukenafval kunnen blijven omzetten in vruchtbare wormencompost of vermicompost. Bv. in de buurt van een warmtebron tijdens de koude wintermaanden of in een garage waar de temperaturen min of meer het hele jaar door dezelfde zijn.
Compostwormen worden ook wel tijgerwormen, rode wormen, strooiselwormen genoemd en de Latijnse naam is Eisenia Fetida.



Wat heb je nodig om je eigen wormencompostbak te maken
  1. Drie gelijke bakken waar zo min mogelijk licht door kan. Ik heb hier gebruik gemaakt van zwarte vuilnisbakken van 20 l inhoud, deze zijn zeer duurzaam en gaan lang mee. Vroeger heb ik er ook nog gemaakt van boxen type curver;
  2. De onderste bak dient om de wormenthee of percolaat op te vangen, dit is trouwens één van de beste ecologische meststoffen die je je planten kunt geven;
  3. In de tweede bak maak je onderaan gaten met een boormachine. Opgelet niet te groot, een boortje van 3 mm is voldoende want je wilt niet dat je wormen door de gaten in de onderste bak gaan vallen. Ook bovenaan aan de zijkanten boor je enkele gaatjes om de lucht er goed door te laten circuleren. Wormen kunnen niet leven zonder voldoende zuurstof;
  4. Bij de derde bak ga je op juist dezelfde wijze te werk als voor bak nr. twee maar deze moet wel een deksel hebben waar je ook ventilatiegaten in boort.
Hoe zet je je wormenbak op
  1. Zet een omgekeerde stenen bloempot of iets anders dat sterk genoeg is in het midden van de eerste bak en zet daarop de tweede bak. Zo komt je tweede bak ietsje hoger en kan er meer wormen thee opgevangen worden zonder dat de inhoud van deze bak staat te soppen. Je wilt niet dat je wormen gaan zwemmen, daar houden ze trouwens niet van;
  2. In de tweede bak leg je een stuk karton die de bodem bedekt en doe je in repen gescheurd krantenpapier, je kan ook ander organisch afval gebruiken zoals gedroogde bladeren, versnipperd stro of takjes. Vul je bak hiermee zo'n 20 a 30 cm en bevochtig daarna het krantenpapier of het ander organisch afval met water. Let er wel op dat je niet teveel water geeft, het moet luchtig blijven. Bevochtig als het kan met regenwater of met leidingwater dat je een dag van te voren apart hebt gezet. Je wilt je wormen geen chloor geven!;
  3. Strooi daarna wat aarde losjes over het krantenpapier en daarbovenop leg je je wormen. Gebruik rode wormen, die kun je vinden op elke composthoop, onder afvallende bladeren of in tuinwinkels;
  4. Nu kun je je wormen wat te eten geven. Maak je keukenafval klein en strooi ook wat koffiedik (niet vers) in je wormenbak. Waar wormen niet van houden zijn groenten van de ajuinfamilie en citrusvruchten omdat deze veel te zuur zijn en het hun huid aantast zodat ze stoppen met hun werk te doen;
  5. Iedere keer je een lading voedsel aan je wormen geeft bedek je deze elke keer terug met in repen gescheurd krantenpapier of ander licht organisch afval dat je licht bevochtigd met water. Hierdoor gaat je wormenbak niet stinken en blijft hij luchtig en vol leven;
  6. Eens de tweede bak voor ongeveer driekwart vol is dan zet je de derde bak er gewoon op. Krantenpapier en/of ander organisch afval, keukenafval, krantenpapier en/of ander organisch afval, keukenafval…
  7. Wanneer alles is omgezet tot compost door je compostwormen in bak nr. twee zullen ze automatisch door de gaatjes naar bak nr drie gaan om hun buikje terug lekker rond te kunnen eten;
  8. Het duurt ongeveer drie tot zes maanden vooraleer je wormen al je keukenafval hebben verorberd en omgezet in rijke compost grond;
  9. Heb je heel veel keukenafval dan kan je altijd twee of drie wormenbakken opzetten want het is zeker niet verstandig om de wormen te overvoeden en ventilatie is ook heel belangrijk. Maak je geen ventilatiegaten in je wormenbak dan zullen je wormen proberen te ontsnappen om aan verse gezonde lucht te geraken en gaat je bak ruiken naar verrot voedsel, niet lekker dus. Je zult dus wel regelmatig moeten controleren of je wormenbak goed werkt. Is de vochtigheid oké? Moet je de wormen meer voedsel bezorgen in de vorm van keukenafval of ander organisch afval dat ervoor zorgt dat er genoeg lucht doorheen je wormenbak is?
De wormenthee
  1. Deze donkerbruine vloeistof die in bak nr. één verzameld wordt bevat een heel rijke ecologische meststof voor zowel je planten binnen als voor buiten;
  2. Niet puur te gebruiken maar verdunnen : één deel wormenthee op twintig delen water;
  3. Wil je iedere week je planten in het groeiseizoen van deze wormenthee geven dan kun je gewoon wat water door je wormen bak laten stromen. Doe dit zeker niet meer dan éénmaal per week;
  4. Deze wormenthee verdun je dan zo: één deel thee op tien delen water;
  5. Op deze manier kun je al je keukenafval wat eetbaar is aan de wormen geven en zal je vuilniszak een heel stuk minder gaan wegen, minder volume bevatten en kun je zo per jaar toch wel enkele grote vuilniszakken uitsparen wat weer heel gunstig is voor de natuur en je portemonnee.
Wat kun je allemaal in je wormenbak kwijt
  • krantenpapier
  • kleine takjes en in klein stukjes gesneden bladeren
  • alle soorten fruit behalve citrusvruchten
  • alle soorten groenten behalve die uit de ajuinfamilie (ajuin, prei, knoflook, bieslook)
  • koffiedik (niet vers, paar dagen in containertje laten staan) en theezakjes
  • eierschalen fijngestampt
  • verwelkte bloemen
Wat zeker niet in je wormenbak mag!
  • vleesafval of vis
  • alles waar ook maar enigszins olie of boter aan hangt
  • overschotten van brood
  • harde, grote stukken zoals van kool (je mag ze wel aan je wormen bak toevoegen wanneer je ze heel fijn snijdt)
  • zeker geen overschotten van etenswaren uit blik!!!
En tot slot de vele voordelen van wormencompost of vermicompost
  • Bevat van zichzelf ongeveer 2 procent kalk zodat de ph van je tuingrond of potgrond in optimale conditie blijft;
  • Je GFT-bak zal niet meer zo vlug vol geraken;
  • De compost bak wordt omgewoeld door je wormen, je hoeft hem dus zelf niet om te keren zoals een gewone composthoop;
  • Je draagt bij aan een duurzaam ecologisch leven!
Toen we in Antequera woonden en geen tuin hadden, was een wormenbak de ideale manier om toch onze groenten- en fruitafval om te zetten in rijke compost. Deze wormencompost en thee gebruikte ik dan in mijn potten tuin. Mijn buren vroegen zich af hoe het toch kon dat ik ieder jaar zoveel bloemen had. Maar om wormen in de garage te kweken... dat zagen ze helaas niet zitten.

Geen opmerkingen: